هپاتیت التهاب شدید کبدی است که باعث ایجاد درد و تورم در داخل بافت کبد می‌شود. عوامل بسیار زیادی از جمله مصرف الکل، عوارض دارو، بیماری‌های خود ایمنی و برخی سموم هستند که باعث ایجاد این بیماری می‌شوند. با این حال در بین تمامی عوامل موثر در بروز این بیماری، عفونت‌های ویروسی شایع‌ترین علت هپاتیت هستند. هپاتیت با توجه به فاکتوری که باعث بیماری شده و همچنین ویروسی که در بیماری نقش دارد به چندین گروه تقسیم می‌شود. مسئله‌ای که وجود دارد این است که این بیماری می‌تواند در دوران بارداری از مادر به نوزاد منتقل شود. ما در ادامه این مطلب قصد داریم بیشتر در مورد هپاتیت در بارداری صحبت کنیم. همراه ما باشید.
فهرست محتوا
هپاتیت چیست؟
به وضعیتی که در آن کبد التهاب شدیدی دارد هپاتیت یا همان hepatitis گفته می‌شود. عفونت‌های ویروسی عامل اصلی این بیماری هستند. از فاکتورهای ثانویه‌ای که در بروز این بیماری نقش دارند می‌توان به مصرف الکل و دخانیات، مصرف دارو و بیماری‌های خود ایمنی اشاره کرد. دقت کنید نوع خود ایمنی این بیماری زمانی رخ می‌دهد که سیستم ایمنی به اشتباه به سلول‌های سالم کبدی حمله می‌کند و علیه آن‌ها آنتی بادی تولید می‌کند. این بیماری یکی از خطرناک‌ترین و البته شایع‌ترین بیماری‌ها در سراسر جهان است و طبق آمار جمع‌آوری شده توسط سازمان بهداشت جهانی حدود 354 میلیون نفر در تمام دنیا به هپاتیت B و C مبتلا هستند.
انواع مختلف هپاتیت
هپاتیت با توجه به نوع ویروسی که باعث بروز بیماری می‌شود به 5 گروه تقسیم می‌شوند. از انواع مختلف هپاتیت می‌توانیم به موارد زیر اشاره کنیم:
هپاتیت A
نوعی التهاب کبدی که بر اثر ویروس HAV ایجاد می‌شود. این بیماری حاد و کوتاه مدت است.
هپاتیت B
ویروسی که باعث ایجاد هپاتیت B می‌شود ویروس HBV است. این بیماری مزمن و طولانی مدت است. هپاتیت B از شایع‌ترین انواع این بیماری است. تا جایی که حدود 257 میلیون نفر در تمامی دنیا با این بیماری زندگی می‌کنند.
هپاتیت C
هپاتیت C ناشی از ویروس HCV است و از جمله شایع‌ترین بیماری‌های عفونی است که از طریق خون منتقل می‌شود. هپاتیت C طولانی‌مدت بوده و به صورت مزمن ظاهر می‌شود.
هپاتیت D
هپاتیت D از شکل‌های نادر این بیماری است. این بیماری زمانی رخ می‌دهد که فرد به صورت زمینه‌ای درگیر هپاتیت B باشد.
هپاتیت E
هپاتیت نوع E در مناطقی که بهداشت ضعیفی دارند زیاد است. از طرفی این بیماری عموما از طریق مصرف آب آلوده به ویروس HEV ظاهر می‌شود. این بیماری برای زنان باردار بسیار خطرناک است.
علائم و نشانه‌های هپاتیت کدام‌اند؟
هپاتیت در مراحل اولیه علائمی ندارد و علائم بیماری تنها زمانی ظاهر می‌شوند که آسیب کبدی شدید باشد. از علائم رایج این بیماری می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- خستگی
- درد شکم
- ادرار تیره
- مدفوع رنگ پریده
- از دست دادن اشتها
- علائمی مشابه آنفولانزا
- کاهش وزن غیرقابل توضیح
- زردی پوست و چشم‌ها ناشی از بیماری زردی
راه‌های انتقال هپاتیت
همان‌طور که گفتیم این بیماری یک عارضه ویروسی است و این ویروس می‌تواند از طریق خوردن و آشامیدن، تماس با مایعات آلوده بدن، تماس با خون آلوده و قرار گرفتن در معرض محیطی که بهداشت بسیار ضعیفی دارد به فرد منتقل شود.
همچنین دقت کنید که یکی از راه‌های انتقال هپاتیت ب، انتقال هپاتیت ب از مادر به نوزاد است. در واقع اگر مادر به هپاتیت ب مبتلا باشد بدون شک و به طور حتمی نوزاد هم به این عفونت مبتلا خواهد شد. این روش انتقال در دنیا بسیار شایع است و کودکان زیادی هستند که از بدو تولد با این بیماری دست و پنجه نرم می‌کنند. بنابراین انتقال هپاتیت ب از مادر به نوزاد هم یکی دیگر از راه‌های شایع انتقال این بیماری است. بزرگ‌ترین نگرانی این است که کودکان از بدو تولد مبتلا به هپاتیت باشند. به همین خاطر است که تمامی زنان باردار موظف به انجام آزمایش هپاتیت هستند. در صورتی که نتیجه آزمایش مثبت باشد پزشک اقداماتی برای به حداقل رساندن آسیب به نوزاد را انجام خواهد داد.
از علائم هپاتیت در بارداری می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- تهوع و استفراغ
- ازدست دادن اشتها
- تب و افزایش دمای بدن
- احساس درد در ناحیه شکم
- زرد شدن پوست بدن
- زرد شدن سفیدی چشم
آلوده شدن زنان باردار به هپاتیت
سوالی که پیش می‌آید این است که زنان باردار چطور به هپاتیت ب مبتلا می‌شوند؟ همان‌طور که گفتیم این بیماری از طریق تماس مستقیم با خون، مایعات آلوده بدن و تماس با غذا و آب آلوده منتقل می‌شود.
بنابراین زنانی که با فرد آلوده به هپاتیت تماس مستقیم دارند یا آب و غذای آلوده به ویروس را مصرف می‌کنند در معرض خطر این عفونت ویروسی قرار می‌گیرند.
راه‌کارهای درمان هپاتیت
راه‌کارهای درمان هپاتیت به نوع ویروسی که باعث بروز بیمار شده بستگی دارد. به طور کلی روش‌های درمانی در دارو درمانی خلاصه می‌شوند. اولین قدم استفاده از داروهای ضد ویروسی برای سرکوب کردن ویروس مورد نظر است.
همچنین در صورتی که آسیب‌های وارد شده به کبد شدید باشند و دارو درمانی هم دیگر جواب ندهد پزشکان مجبور می‌شوند این ارگان را از بدن خارج کنند و پیوند کبد انجام دهند.
روش‌های پیشگیری از هپاتیت
آیا می‌توان از هپاتیت پیشگیری کرد؟
از رایج‌ترین روش‌ها برای پیشگیری از ابتلا به این بیماری می‌توان به واکسیناسیون به موقع و رعایت بهداشت اشاره کرد.
برای پیشگیری از این بیماری بهتر است که کودکان و بزرگسالان در سنین مناسب واکسن مورد نظر را دریافت کنند. دقت کنید که تاکنون واکسنی برای هپاتیت نوع C و E ساخته نشده است. اما برای دیگر مدل‌های این بیماری می‌توانید واکسن مناسب را دریافت کنید.
همچنین پیشنهاد می‌کنیم حتما نکات بهداشتی زیر را رعایت کنید:
- در حین سفر به مناطقی که بهداشت ضعیفی دارند از خوردن یخ، آب محلی، صدف خام، میوه و سبزیجات خام پرهیز کنید.
- از تیغ یا ریش‌تراش دیگران استفاده نکنید.
- از سوزن مشترک استفاده نکنید.
- عدم استفاده از مسواک دیگران.
- عدم تماس با خونی که ریخته شده است.
- عدم ارتباط جنسی با افرادی که مشکوک به عفونت‌های ویروسی هستند.
- رعایت بهداشت در روابط جنسی، بخصوص برای افرادی که روابط جنسی متعددی دارند.
آیا هپاتیت باعث ناباروری می‌شود؟
به نظر شما آیا هپاتیت باعث ناباروری می‌شود؟ تحقیقات نشان می‌دهد که عفونت‌های ویروسی می‌توانند بر روی تحرک اسپرم و همچنین لقاح موفق تاثیر منفی بگذارند. بنابراین افرادی که عفونت‌های ویروسی زمینه‌ای دارند ممکن است با کاهش تحرک اسپرم مواجه شوند. همچنین در صورتی که شریک مرد به هپاتیت ب مبتلا باشد حتی بعد از انجام IVF هم خطر ناباروری وجود دارد.
سخن پایانی
همان‌طور که دیدید هپاتیت یکی از خطرناک‌ترین بیماری‌های ویروسی در تمامی دنیا است که کبد را درگیر می‌کند. این بیماری در مراحل اولیه با دارو قابل کنترل است. اما در صورتی که شدت بیماری زیاد باشد پزشکان مجبور می‌شوند که این عضو را از بدن خارج کنند و حتی پیوند کبدی انجام دهند. نکته قابل توجه این است که این بیماری از مادران مبتلا به هپاتیت به نوزادان هم منتقل می‌شود. بنابراین انتقال هپاتیت ب از مادر به نوزاد یکی از راه‌های شایع گسترش و شیوع این بیماری است.
